Biến cái khó khăn trở thành lợi thế.

Đặc thù địa hình đồng ruộng Hưng Nguyên thấp trũng, ở cuối nguồn của Hạ lưu Sông Lam, nên thường dễ rơi vào tình trạng ngập úng khi mùa mưa đến, hạn hán khốc liệt lúc nắng nóng xảy ra. Hơn nữa đất đai chủ yếu là đất thịt nặng, khó khăn trong việc đa dạng hóa cây trồng. Bên cạnh đó trong điều kiện ảnh hưởng của biến đổi khí hậu ngày càng sâu sắc thì vấn đề trên càng khó khăn cho sản xuất nông nghiệp.

Tuy nhiên với lợi thế là vùng phụ cận Thành phố vinh, kế thừa thành quả của ngành nông nghiệp trong hơn 10 năm qua, người dân Hưng Nguyên đã biết biến cái khó khăn thành lợi thế. Các địa phương đã tập trung đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa, xây dựng các mô hình nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp sinh thái. Hình thành các vùng chuyên canh cây, con chủ lực, đi vào thâm canh, phù hợp với từng tiểu vùng, tạo ra khối lượng sản phẩm hàng hóa lớn, cung cấp cho thị trường Thành phố Vinh và các tỉnh. Lồng ghép các chương trình, dự án đầu tư kết cấu hạ tầng nông thôn hoàn thiện, đáp ứng tốt cho phát triển sản xuất, tạo ra sự đổi mới trong tư duy phát triển kinh tế nông nghiệp. Biến cái không thuận lợi thành lợi thế riêng để nâng cao giá trị kinh tế trên đơn vị diện tích.

Chính sách phù hợp, định hướng trọng tâm.

Xác định Lúa nước vẫn là cây trồng chủ lực, hàng năm huyện đã ban hành chính sách hỗ trợ cho các địa phương liên kết với các doanh  nghiệp tập trung xây dựng các cánh đồng mẫu lớn sản xuất lúa gạo chất lượng cao, kết hợp đưa các giống cây, con mới vào sản xuất thử, khảo nghiệm trên địa bàn ở các tiểu vùng  khác nhau, từ đó làm cơ sở khoa học, đưa các giống mới có tiềm năng, năng suất, chất lượng cao vào thay thế các giống cũ, nâng cao hiệu quả đối với sản xuất lúa gạo.

Để khai thác tiềm năng, lợi thế vùng bãi ven sông Lam. UBND huyện đã chú trọng đầu tư hạ tầng giao thông vùng bãi, hỗ trợ xây dựng các mô hình nông nghiệp công nghệ cao, tạo điều kiện thuận lợi cho các địa phương thu hút được nhiều tổ chức, cá nhân, đầu tư xây dựng các khu nhà lưới, nhà kính, đưa các tiến bộ KHKT mới vào sản xuất ở các trang trại, tạo ra đa dạng sản phẩm nông nghiệp sạch, an toàn.

Nhiều địa phương đã tích tụ đất đai, dồn điền đổi thửa, khuyến khích phát triển kinh tế trang trại, áp dụng chăn nuôi theo hướng an toàn sinh học. Lấy chăn nuôi đại gia súc làm mũi nhọn. Trong đó chú trọng đẩy mạnh chương trình Zebu hóa đàn Bò đối với các xã dọc sông Lam. Gắn kết giữa sản xuất với hỗ trợ xây dựng thương hiệu, xúc tiến quảng bá sản phẩm, xây dựng sản phẩm Ocop. Khai thác các vùng sâu trũng hình thành vùng nuôi trồng thủy sản thâm canh, kết hợp du lịch sinh thái trải nghiệm như: Thị Trấn, Hưng Mỹ, Hưng Thịnh, Long Xá, Xuân Lam, Châu Nhân.

Những con số ấn tượng.

Trong những năm qua do xu thế chuyển dịch cơ cấu kinh tế trên địa bàn, diện tích sản xuất nông nghiệp ngày càng bị thu hẹp. Trong hơn 3 năm qua diện tích sản xuất lúa đã giảm hơn 500 ha, song sản lượng lương thực tăng đều qua các năm (Năm 2020 đạt 54.832 tấn, Năm 2021 đạt 58.953 tấn; Năm 2022 đạt 56.588 tấn; Năm 2023 đạt 59.489 tấn). Gía trị sản xuất của ngành nông nghiệp năm 2020 đạt 912 tỷ đồng; năm 2021 đat 940 tỷ đồng; năm 2022 đạt 954 tỷ đồng đến năm 2023 đạt 969 tỷ đồng. Đặc biệt năm 2021 do ảnh hưởng của đại dịch Covid -19 xảy ra, hầu hết các ngành kinh tế có tốc độ tăng trưởng âm, song ngành nông nghiệp vẫn duy trì mức tăng trưởng dương, đóng vai trò trụ cột cho nền kinh tế.

Việc đẩy nhanh công tác chuyển giao ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật mới trong sản xuất. Trong đó các địa phương đã tập trung đưa các giống lúa mới chất lượng cao sản xuất trên diện rộng, với các giống chủ lực như: SV181; Hạt Ngọc 9; DT80; Bắc Thơm; Thanh Hương 8; Nếp hương…, kết hợp tổ chức xây dựng các cánh đồng mẫu lớn, hình thành được nhiều vùng chuyên canh sản xuất lúa gạo hang hóa tập trung, đưa diện tích lúa chất lượng cao toàn huyện đạt hơn 6.900 ha vào năm 2023, bằng 74 % tổng diện tích gieo cấy, tăng hơn 15 % so với năm 2020.

Dấu ấn nổi bật nhất, là bước đột phá trong việc triển khai thực hiện đề án “Ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp trên địa bàn huyện”. Hầu hết các khâu trong quá trình sản xuất đều được cơ giới hóa. Tỷ lệ cơ giới hóa trong khâu làm đất và thu hoạch đạt trên 90%. Xây dựng được nhiều khu sản xuất nhà lưới, nhà kính sản xuất các loại Rau, Củ, Qủa cao cấp, sạch, an toàn như: Dâu Tây; Cà chua Cherry; Dưa lưới; Nho Hoàng Đế; Dưa chuột; Bí xanh… các khu trồng trọt công nghệ cao tập trung ở các xã vùng bãi dọc sông Lam, như: Khu nông nghiệp sạch công nghệ cao V-Fresh Garden được xây dựng ở Hưng Lĩnh; Khu trang trại sản xuất Dưa chuột, Bí xanh Hữu cơ của HTX Tiến Thắng ở Long Xá, Xuân Lam; Khu nông nghiệp công nghệ cao sản xuất Sâm Ngưu Bàng ở bãi bồi Long Xá; Xây dựng nhiều khu Nhà lưới, nhà kính ở Hưng Thành, Hưng Thông, Hưng Mỹ, Thị trấn… Nhiều công nghệ mới được áp dụng trong sản xuất, như: Ứng dụng công nghệ thủy canh, công nghệ tưới nhỏ giọt tự động, công nghệ vi sinh … để sản xuất Rau sạch hữu cơ, Dưa lưới, Cà Chua Cherry…

Bên cạnh đó, hình thành được  vùng chuyên canh cây ăn quả Cam, Chanh, Đào Tết ở các xã Hưng Yên Nam, Hưng Yên Bắc, Hưng Trung mang lại hiệu quả kinh tế cao trên vùng đất bán sơn địa.

Nhiều trang trại có quy mô lớn được đầu tư xây dựng, chăn nuôi theo hướng an toàn sinh học, như: Trang trại chăn nuôi lợn ở Hưng Nghĩa với quy mô hơn 1000 con/lứa; Trại Gà đẻ bán công nghiệp ở Hưng Nghĩa với tổng đàn hơn 5.000 con; Trang trại chăn nuôi Gà đồi ở Hưng Yên Nam, với quy mô tổng đàn xuất chuồng hơn 30.000 con/năm; trang trại chăn nuôi Vịt công nghệ cao ở Hưng Đạo, Hưng Tây quy mô xuất chuồng gần 1.000 con/lứa….

Nhiều làng nghề được cũng cố và phát triển, xây dựng thành công một số sản phẩm OCOP như: Chả rươi, Ruốc rươi, Tinh bột Nghệ, Viên Nghệ mật ong, Bánh cà Hưng Tân…

Khởi sắc nông thôn mới.

Sau hơn 10 năm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Hưng Nguyên đã đạt được nhiều kết quả nổi bật. Cả hệ thống chính trị từ huyện đến cơ sở đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, vào cuộc quyết liệt, tạo được sự đồng thuận trong toàn Đảng, toàn dân, tập trung cho xây dựng nông thôn mới.

Đến hết năm 2014, Hưng Nguyên mới có 2 xã đạt chuẩn NTM (Hưng Tân và Hưng Tiến), bình quân toàn huyện mới đạt 11 tiêu chí/xã. Năm 2015 có thêm 3 xã đạt chuẩn NTM (Hưng Thắng, Hưng Thông, Hưng Tây), bình quân quân toàn huyện đạt 14 tiêu chí/xã. Việc xây dựng NTM gặp muôn vàn khó khăn, do nguồn lực của các xã rất hạn chế, bên cạnh đó một bộ phận người dân và cán bộ vẫn trông chờ và ỷ lại cho Nhà nước. Với sự tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của cả hệ thống chính trị, sau khi sáp nhập xã, đến năm 2020, toàn huyện đã có 16/17 xã đạt chuẩn nông thôn mới, chỉ còn xã Hưng Yên Nam mới chỉ đạt 11/19 tiêu chí. Bằng nhiều giải pháp quyết liệt và linh hoạt, khi ý Đảng hợp lòng dân, Hưng Yên Nam đã về đích ngoạn mục. Đến hết năm 2023, toàn huyện đã có 17/17 xã đạt chuẩn NTM, 4 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 1 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu.

Hôm nay về với Hưng Nguyên diện mạo nông thôn mới có nhiều khởi sắc, đổi thay toàn diện. Kết cấu hạ tầng giao thông, thủy lợi, điện đường, trường, trạm, cơ sở vật chất văn hóa được đầu tư khang trang, hiện đại. Nhiều tuyến đường rợp cờ hoa, sáng xanh – sạch – đẹp. Cảnh quan môi trường được cải thiện. Sản xuất nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ ngày càng phát triển. Các phong trào văn hóa, văn nghệ, hoạt động thể dục, thể thao được lan tỏa rộng khắp. Y tế, giáo dục gặt hái nhiều thành công. Công tác an sinh xã hội được quan tâm chu đáo. Đời sống vật chất, tinh thần của người dân ngày càng được nâng cao. Quốc phòng, An ninh được tăng cường, hệ thống chính trị được cũng cố, kiện toàn. Nhiều vùng quê trở thành miền quê đáng sống.

Có thể nói, trong những năm qua nông nghiệp, nông thôn Hưng Nguyên đã vượt qua những khó khăn thách thức, kế thừa thành tựu và kinh nghiệm của những năm trước để vươn lên đạt được nhiều dấu ấn nổi bật, góp phần đưa kinh tế huyện nhà tiếp tục tăng trưởng, ổn định.

Mặc dù bước đầu đã đạt được nhiều thành quả đáng ghi nhận, song ngành nông nghiệp, nông thôn vẫn còn phải đối diện với nhiều khó khăn thách thức, đặc biệt trong điều kiện ảnh hưởng của biến đổi khí hậu ngày càng sâu sắc. Để tiếp tục duy trì sự ổn định, tạo đà đột phá trong tư duy phát triển nông nghiệp, nông thôn, đòi hỏi các cấp ủy, chính quyền, mặt trận, đoàn thể phải vào cuộc quyết liệt. Rà soát, chỉ ra những khó khăn đang còn tồn tại, hoạch định chiến lược và lộ trình trong xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới văn minh,mạnh dạn đổi mới tư duy trong sản xuất, với triết lý cơ bản “Xây dựng nông nghiệp, nông thôn kết nối tương lai”. Tập trung quan tâm ba phương châm cơ bản: Lấy nông nghiệp công nghệ cao làm mũi nhọn; Liên kết sản xuất với doanh nghiệp, HTX tạo ra chuỗi nông sản hàng hóa tốt; Xây dựng nông thôn văn minh, thân thiện.

Năm 2023 đã khép lại với nhiều thành tựu đáng ghi nhận, tạo đà cho các địa phương tiếp tục vững bước trong công cuộc chấn hưng nền nông nghiệp, phát triển nông thôn, nông dân, mở ra nhiều triển vọng, hứa hẹn giành nhiều thắng lợi trong những năm tiếp theo./.

Hoàng Đức Ân – Trưởng Phòng NN&PTNT huyện