Không chỉ gương mẫu, nhiệt tình tham gia công tác xã hội và có nhiều đóng góp cho huyện nhà, gia đình ông Thái Huy Bích ở thị trấn Hưng Nguyên còn là gia đình văn hóa tiêu biểu, nuôi dạy các con thành đạt, góp phần tích cực vào phong trào xây dựng nếp sống văn hóa tại địa phương.
Gia đình ông Bích và bà Phòng khối 7, thị trấn Hưng Nguyên
Chúng tôi đến thăm gia đình ông Thái Huy Bích (77 tuổi) bà Nguyễn Thị Phòng (75 tuổi) trú tại Khối 7, thị trấn Hưng Nguyên vào vào dịp gần Kỷ niệm 21 năm Ngày gia đình Việt Nam 28/6. Đây là một điển hình gia đình văn hóa tiêu biểu nhiều năm liền, được suy tôn“Gia đình văn hóa tiêu biểu của tỉnh Nghệ An giai đoạn 2010 -2020”. Trước khi nghỉ hưu, ông Bích từng là thầy giáo của Ngành giáo dục Hưng Nguyên rồi giữ cương vị Phó chủ tịch Huyện, bà Phòng là giáo viên. Gia đình ông bà luôn duy trì nếp sinh hoạt của ba thế hệ cùng sống dưới một mái nhà hòa thuận, ấm êm. Cha mẹ mẫu mực, con cháu thảo hiền. Ông Thái Huy Bích chia sẻ: “Con cháu là tài sản quý giá nhất nên gia đình tôi luôn động viên các con, các cháu cố gắng làm việc, học hành.Những thành công dù nhỏ bé nhất của con đều được chúng tôi trân trọng nâng niu. Dạy con cháu điều hay, lẽ phải, hiếu thảo là đạo lí thiết yếu nhất”. Hiện tại các con của gia đình ông đều đã thành đạt. Anh con cả Thái Huy Anh hiện đang là Kiến trúc sư tại Hà Nội, con trai thứ là Thái Huy Dũng hiện công tác tại UBND huyện Hưng Nguyên, con gái út chị Thái Thị Dịu là giáo viên trường THPT Phạm Hồng Thái, huyện Hưng Nguyên.

Phó Chủ tịch Nguyễn Đình Long trao Bằng khen 20 năm XDĐSVH giai đoạn 2010 -2020 cho gia đình ông Bích ( Ông Bích mặc áo quần đen)
Với giọng trầm ấm, ông Thái Huy Bích tâm sự: “Từ những năm trong quân ngũ, rồi vào học trường Sư phạm, trở về dạy học tại quê nhà, làm trong Ngành giáo dục nhiều năm, sau này là Phó chủ tịch UBND huyện Hưng Nguyên. Bước đầu khi mới lập gia đình riêng, ông bà gặp rất nhiều khó khăn vì sống chủ yếu nhờ vào đồng lương giáo viên lại nuôi con nhỏ. Có thời điểm cuộc sống của nhà giáo thiếu thốn vất vả, nhưng vì lòng yêu nghề, mến trẻ vợ chồng tôi đã không nản lòng, vượt qua mọi thử thách, hết lòng giảng dạy và giáo dục học sinh bằng tình thương yêu và trách nhiệm của nhà giáo tâm huyết với nghề…”. Có lẽ vì thế mà khi về hưu trên cương vị là Phó chủ tịch UBND huyện nhưng tất cả mọi người khi gặp ông vẫn luôn gọi ông bằng tất cả sự trìu mến trân trọng là “Thầy giáo Bích”.
Niềm vui tuổi già của ông Bích là được làm đẹp không gian sống trong gia đình.
Gia đình ông Thái Huy Bích bà Nguyễn Thị Phòng không chỉ được nhiều người biết đến là 1 gia đình mẫu mực, các con thành đạt mà còn được người dân địa phương quý mến vì luôn nhiệt tình, giúp đỡ mọi người, đặc biệt là những đóng góp của ông đối với phong trào của huyện Hưng Nguyên. Ông Thái Huy Bích có 11 năm tham gia quân đội, từng chiến đấu tại chiến trường Trị Thiên ác liệt. Sau ngày đất nước thống nhất, ông học tại trường Đại học Sư phạm Huế, ra trường làm giáo viên, cán bộ quản lí giáo dục, rồi được tín nhiệm giữ chức vụ Phó chủ tịch UBND huyện, năm 2005 ông được nghỉ hưu.
Khi có thời gian ông vẫn đọc sách, nghiên cứu tài liệu tài liệu Hán Nôm
Gần 20 năm nghỉ hưu nhưng ông Bích không ngừng học tập, nghiên cứu khoa học và hoạt động xã hội. Tuổi cao nhưng ông đã tự học, nghiên cứu tìm hiểu chữ Hán, Nôm. Ông hiện là Chủ tịch Hội Cựu giáo chức huyện, tham gia Câu lạc bộ Hán Nôm tỉnh, Hội Văn Nghệ Dân gian Nghệ An. Từ hiểu biết về chữ Hán Nôm, ông luôn đau đáu làm sao để vận dụng khai thác di sản Hán Nôm phục vụ nhân dân; góp phần giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống cha ông để lại. Xuất phát từ suy nghĩ đó, ông đã cùng Hội Cựu giáo chức Hưng Nguyên triển khai 4 Đề tài nghiên cứu. Trong đó có Đề tài “Sưu tầm di sản Hán Nôm trên địa bàn huyện Hưng Nguyên”. Từ thành công đề tài này, Phòng Văn hoá - Thông tin huyện đăng ký Đề tài khoa học cấp tỉnh “Bảo tồn và phát huy giá trị di sản Hán Nôm ở huyện Hưng Nguyên” và đã áp dụng thành công. Trong thời gian 10 năm tìm hiểu nghiêm cứu di sản Hán Nôm, ông đã lưu trữ và dịch nghĩa được 19 văn bia, 360 sắc phong, 90 bằng cấp, hàng trăm câu đối, đại tự, bài vị, hàng chục gia phả dòng họ. Cùng với khai thác tư liệu Hán Nôm, ông còn viết hơn 30 bài báo, phổ biến trong tỉnh và toàn quốc, được bạn đọc quan tâm, tiêu biểu như: “Quê tổ Vua Quang Trung”, “Song thân bà ngoại Bác Hồ”, “Cội nguồn Cụ Phan Bội Châu”, “Thân phụ Tổng Bí thư Lê Hồng Phong”, “Phủ Hưng Nguyên”, “Bia Kênh Sắt”... Năm 2019, ông Thái Huy Bích tập hợp một số bài báo tiêu biểu, xuất bản cuốn sách “Trầm tích văn hóa huyện Hưng Nguyên” phát hành 300 cuốn, lưu hành toàn quốc. Việc sưu tầm nghiên cứu di sản Hán Nôm đã giúp tìm ra được nhiều di sản Hán Nôm chưa từng được công bố đang cất giữ trong các gia đình, dòng họ, giúp làm sáng tỏ nhiều vấn đề lịch sử địa phương; giúp tìm lại các con cháu và tổ tiên các dòng họ đã bị thất lạc; cũng như giúp con cháu hiểu được công lao của các bậc tiền nhân. Một đề tài có ý nghĩa khác của ông Thái Huy Bích là Đề tài “Giáo dục sớm để phát huy tiềm năng của trẻ”. Mục tiêu là trang bị kiến thức và kỹ năng giáo dục trẻ từ 0 tuổi đến dưới 5 tuổi theo các tiêu chí sau: Khoẻ mạnh cả thể chất lẫn tâm hồn; tự lực trong sinh hoạt hàng ngày; có tính sáng tạo; có ý thức xã hội. Ngoài ra ông còn có Đề tài “Góp phần cải tiến việc tang ở huyện Hưng Nguyên”. Mục tiêu trang bị kiến thức cách tiến hành việc tang theo hướng trang nghiêm, bài bản, có tính giáo dục, tiết kiệm, kế thừa truyền thống. Đề tài này đã được Hội đồng khoa học huyện Hưng Nguyên nghiệm thu và cho phép tác giả xuất bản thành cuốn sách “Cẩm nang việc tang ở huyện”. Hiện nay, ông Bích đang cùng với Hội viên Hội Cựu giáo chức huyện triển khai Đề tài “Cúng bằng tiếng Việt”. Năm 2015, ông Thái Huy Bích còn được mời tham gia nghiên cứu di sản Hán Nôm họ Nguyễn Huy - Trường Lưu, Hà Tĩnh, đọc mộc bản, dịch gia phả và viết 3 bài tham luận tại hội thảo trong nước và quốc tế. Năm 2019 di sản này được UNESCO công nhận “Di sản tư liệu thuộc Chương trình ký ức Thế giới”.

Ông Bích và cùng bà Phòng san sẻ việc nhà.
Từ những đóng góp trong công tác xã hội, sống gương mẫu, chan hòa đoàn kết, nuôi dạy con cái trưởng thành, gia đình ông Thái Huy Bích, khối 7 Thị trấn Hưng Nguyên là tấm gương sáng về gia đình văn hóa tiêu biểu; góp phần thực hiện tốt phong trào “Toàn dân đoàn kết, xây dựng đời sống văn hóa” ở khu dân cư./.
Kiều Hoa