Đền làng Nghĩa Sơn thuộc Xóm 16, xã Hưng Long được xây dựng vào cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20 để thờ các vị tướng quân, đại vương từ trước tới nay luôn linh ứng bảo vệ và giúp nhân dân trong làng. Hàng năm, cứ vào dịp rằm tháng 2 âm lịch, nhân dân làng Nghĩa Sơn đều tổ chức Lễ Kỳ Phúc – Kỳ Yên – Cầu Ngư Sự.

Lễ rước xoay chuyển dọc, ngang một nét đặc trưng văn hóa trong lễ rước kiệu ở đền làng Nghĩa Sơn

Lễ cầu ngư hàng năm diễn ra trong 2 ngày 14 và 15/2 âm lịch. Ngày 14/2 âm lịch gồm các phần lễ: Lễ cáo rước, lễ Phụng nghinh thánh đức chiêu nghinh thượng, hạ cận sông Lam, lễ cầu ngư tại bến sông làng, lễ rước linh khí về đền, lễ yên vị, lễ cáo yết. Ngày 15/2: Lễ đại tế. Vào những ngày này, nhân dân cả làng và những người con xa quê đều nô nức hội tụ về đây để tham dự lễ đông đủ. Có 7 dòng họ trong làng thì mỗi năm luân phiên sẽ do 1 dòng họ đảm đương. Năm 2018, dòng họ Lưu nhận trách nhiệm tổ chức toàn bộ nghi lễ và hậu cần.

Rước kiệu lên thuyền chiêu nghinh thượng, hạ cận sông Lam

Tham gia lễ rước là đông đảo bà con làng Nghĩa Sơn và du khách thập phương. Những chàng trai khỏe mạnh sẽ được dân làng lựa chọn đảm trách việc rước Thuyền rồng, Kiệu Bành, Kiệu Long Ngai. Nét riêng ở đây, theo người dân kể lại và quan sát thực tế thấy rằng những người rước kiệu không đi theo một trình tự nhất định mà đi theo sự chỉ dẫn của “các vị thánh thần nhập kiệu”. Vì vậy trong lễ rước những người rước kiệu sẽ đi ngang, dọc, xoay vòng… khoảng 30 phút đến 1 tiếng trước khi lên thuyền.

Lễ thả hến cầu mong được mùa

Rời bến Làng, thuyền chở đoàn rước xuôi dòng sông Lam đến các vùng hạ cận và thượng cận để thỉnh mời các vị thần linh. Sau Lễ cầu ngư diễn ra trong 2 tiếng tại bến sông Làng, toàn bộ dân làng lại tham gia rước linh khí về đền làm lễ yên vị và lễ cáo yết.

Lễ Cầu ngư là nghi lễ truyền thống được duy trì lâu đời, thể hiện tính cộng đồng cao nhất, nét văn hóa tiêu biểu của dân làng Nghĩa Sơn cần tiếp tục được phát huy, gìn giữ.

Trần Hằng - PVH