Lễ rước Thành hoàng ở Đền Phan Thôn là một trong những hoạt động văn hóa tâm linh đầu xuân để tưởng nhớ Đức Bản cảnh Thành hoàng cùng các vị phúc thần có công hộ quốc an dân. Trước cách mạng Tháng Tám, đền Phan Thôn là nơi mở các lớp học Bình dân học vụ theo chủ trương “giệt giặc dốt” của Bác Hồ.

Theo sử sách, Đền Phan Thôn được hình thành vào khoảng cuối thế kỷ 18 với kiến trúc uy nghi trên thế đất phong thủy “Đông hội ngũ long hồi tu thủy. Đền từ xưa nổi tiếng linh thiêng. Đền Phan Thôn có nhiều nghi lễ truyền thống, trong đó lễ kỳ phúc, kỳ yên đầu năm mới là nghi lễ quan trọng nhất. Cũng như các năm trước nghi lễ rước Thành hoàng được tổ chức trang nghiêm.

          Mở đầu lễ rước, đại diện nhân dân trong làng làm lễ xin nước đầu năm. Nguồn nước được lấy từ giếng làng, đây là giếng cổ tương truyền có từ thời Bắc thuộc, là long mạch của Phan Thôn. Nước được rước vào thượng điện cúng dâng đức Thành hoàng. Sau đó làm lễ rước long ngai, bài vị, bát hương của Thành hoàng và các vị phúc thần ra kiệu Long đình.

 Đoàn rước gồm có: Đội rước cờ, đội nhạc lễ, tế khí, đội dâng lễ và bách gia trăm họ. Kiệu Long đình rước đức Thành hoàng do 8 thanh niên trai tráng của làng được lựa chọn kỹ càng. 

      Kiệu rước xuất phát từ Thượng điện của Đền Phan Thôn đi diễu hành quanh làng với ý nghĩa “ rước thần du xuân” thăm thú thần dân để cầu cho quốc thái dân an, một năm may mắn, vạn sự bình an. Sau đó đoàn rước rước thần quay lại Đền làng để làm lễ đại tế “ Kỳ phúc, kỳ yên” đầu năm mới.

            Lễ hội  Đền Phan Thôn và nghi thức rước Thành hoàng là nét đẹp văn hóa đã ăn sâu vào tiềm thức những người con của làng. Và dù ở đâu, dù làm gì, người làng Phan Thôn hôm nay vẫn đau đáu nhớ về làng quê ấy, nơi có Đền Phan Thôn, nơi có sự gắn bó bền chặt của tình làng, nghĩa xóm. Hôm qua, hôm nay và mãi mãi về sau những tình cảm ấy luôn là niềm tự hào và trân trọng bởi giữ văn hóa truyền thống cũng chính là giữ làng./.

Kiều Hoa